ชื่อเรื่อง     ดอกไม้จันทน์ : การศึกษาเพื่อประยุกต์ใช้ในการออกแบบ และพัฒนา

ผลิตภัณฑ์โดยใช้วัสดุทดแทนในท้องถิ่น 

ผู้วิจัย        นางยุพาวดี  น้อยวังคลัง,  นายพิทักษ์  น้อยวังคลัง 

มหาวิทยาลัย  มหาวิทยาลัยมหาสารคาม     ปีที่พิมพ์   2553

 บทคัดย่อ

            งานหัตถกรรมดอกไม้ประดิษฐ์ ประเภทดอกไม้จันทน์มีหลากหลายรูปแบบ มีคุณค่าด้านความงาม  การใช้ประโยชน์ และคติความเชื่อทางสังคม  ผู้วิจัยเห็นว่าวัสดุ และองค์ความรู้ในท้องถิ่นสามารถนำมาประยุกต์เพื่อประดิษฐ์เป็นดอกไม้จันทน์ ให้มีรูปแบบ เนื้อหา และธรรมเนียมการใช้ในพิธีฌาปนกิจศพไม่แปรเปลี่ยน  จึงนำมากำหนดเป็นความมุ่งหมายของการวิจัย 4 ประการ ดังนี้ 1) เพื่อศึกษาโลกทัศน์เกี่ยวกับดอกไม้จันทน์จากผู้ผลิต  ผู้จำหน่าย และผู้ใช้ประโยชน์ในภาคอีสาน  2) เพื่อพัฒนางานออกแบบดอกไม้จันทน์ให้มีรูปแบบ  เนื้อหา  วัสดุ และกรรมวิธีการผลิตเหมาะสมกับความต้องการของสังคมปัจจุบันให้มีลักษณะเป็นผลิตภัณฑ์ร่วมสมัย 3) เพื่อศึกษากระบวนการผลิต  การพัฒนางานออกแบบดอกไม้จันทน์ให้มีรูปแบบเหมาะสม  การใช้สีย้อมจากธรรมชาติ  ความหมาย  การปรับปรุงคุณภาพของวัสดุ และบรรจุภัณฑ์  4) เพื่อศึกษาความพึงพอใจจากผู้จำหน่าย และผู้ใช้ประโยชน์  ประชากร และกลุ่มตัวอย่างจำแนกออกเป็น 3 กลุ่ม คือ ผู้ผลิต  ผู้จำหน่าย และผู้ใช้ประโยชน์  เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสอบถาม  แบบสัมภาษณ์  แบบวัดความพึงพอใจ  สถิติที่ใช้ คือ ค่าเฉลี่ย และค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน  นำเสนอผลการศึกษาแบบพรรณนาวิเคราะห์ ประกอบภาพลายเส้น  ภาพถ่าย และค่าทางสถิติ

           ผลการวิจัยปรากฏดังนี้  1) โลกทัศน์เกี่ยวกับดอกไม้จันทน์ พบว่า ผู้ผลิตมีคติความเชื่อว่าเป็นสิ่งไม่เป็นมงคล  เป็นของผี ผีจะมาเอาดวงวิญญาณไปด้วย  ห้ามนำเข้าบริเวณที่อยู่อาศัย อาจทำให้เกิดการเจ็บป่วย เสียชีวิต  การประดิษฐ์ต้องสวยงามเพราะเป็นการทำบุญส่งวิญญาณ  รูปแบบการผลิตนิยมประดิษฐ์เป็นดอกกุหลาบซ้อนจากกระดาษสี  ดอกกุหลาบซ้อนจากกระดาษย่นสีขาว และดอกกุหลาบตูม ดอกกุหลาบซ้อนจากกระดาษสี  ผู้จำหน่ายดอกไม้จันทน์ มีคติความเชื่อว่าเป็นการทำบุญอุทิศส่วนกุศลให้กับผู้ล่วงลับ  การจำหน่ายดอกไม้จันทน์ต้องซื้อราคาถูกมาจำหน่าย  ดอกไม้จันทน์ที่ประณีตราคาแพง  และผู้ใช้ประโยชน์ดอกไม้จันทน์ เชื่อว่าเป็นการไว้อาลัย ระลึกถึงคุณความดี  การส่งดวงวิญญาณผู้ล่วงลับสู่สุคติภูมิ  ถือว่าเป็นการปฏิบัติตามประเพณี   2).พัฒนางานออกแบบดอกไม้จันทน์  พบว่า วัสดุสังเคราะห์  วัสดุจากพืช และวัสดุจากสัตว์ ผู้เชี่ยวชาญให้ความคิดเห็นต่อวัสดุเห็นด้วยอย่างยิ่ง  (X= 4.54) จัดทำภาพร่างแบบแนวคิดโดยใช้วัสดุสังเคราะห์ ผลิตภัณฑ์ดอกไม้จันทน์ 5 แบบ  วัสดุจากพืช 10 แบบ และวัสดุจากสัตว์ 6 แบบ รวม 21 แบบ การประเมินร่างแบบแนวคิดจากผู้เชี่ยวชาญเห็นด้วยอย่างยิ่ง (X= 4.51)  3) กระบวนการผลิต  การพัฒนางานออกแบบดอกไม้จันทน์  สร้างผลิตภัณฑ์ดอกไม้จันทน์ต้นแบบ จำนวน 21 แบบ  บรรจุภัณฑ์ 2 รูปแบบ  ผู้เชี่ยวชาญเห็นด้วยอย่างยิ่ง (X=4.64) บรรจุภัณฑ์แบบกล่องเห็นด้วยอย่างยิ่ง (X=4.67) บรรจุภัณฑ์แบบถุงเห็นด้วยอย่างยิ่ง  (X=4.62)  4).ความพึงพอใจดอกไม้จันทน์ต้นแบบที่พัฒนา ประเมินความพึงพอใจจากผู้จำหน่าย และผู้ใช้ประโยชน์มีความพึงพอใจเห็นด้วยอย่างยิ่ง (X=4.61) จำแนกตามชนิดดอกไม้จันทน์พบว่า อันดับค่าเฉลี่ยมากที่สุดจำนวน 2 ชนิด คือ ผลิตภัณฑ์ต้นแบบดอกไม้จันทน์จากต้นโสน “กุหลาบหนู”  ดอกไม้จันทน์จากต้นโสน “ดาวเรือง” เห็นด้วยอย่างยิ่ง  (X=4.76)  อันดับที่น้อยที่สุดจำนวน 1 ชนิด คือ ผลิตภัณฑ์ต้นแบบดอกไม้จันทน์จากใบลาน “กุหลาบ” เห็นด้วย (X=4.42)

 ***************************************************************************************************

TITLE          Dok-Mai-Chan : A Study of Applying of Products Design and Development by Using The Substitutes Material in Local Area

AUTHEOR    Yuphawadee  Noiwangklang,  Pitak  Noiwangklang, 

UNIVERSITY Mahasarakham University  DATE 2010

ABTRACT

           Dok-Mai-Chan, artificial crafts, is different and beautiful forms. There are much value of uses and social beliefs. The researcher sees that its local materials and knowledge has been still using in burial ceremonies. The purpose of this study was: 1) to study the producers, sellers and users’ vision in the Northeastern. 2) to develop the forms, materials and procedure for modern society. 3) to study the production process and develop by using natural dyes and quality material and package. 4) to study the sellers. and the users’ satisfaction. A random of samples divided into 3 groups: producers, sellers, and users. The instrument was a questionnaire survey, interview and satisfaction

statistics. The data were then analyzed by using mean and standard deviation.

The presentation was described with the lines of images, photos and statistics.

           The results were as follows: 1) people’s vision about Dok-Mai-Chan: the belief of the producers: it should not be brought into the house because it belonged to the ghosts which could bring back the illness and death. The beautiful and popular forms were artificial rose style, such as overlap colorful paper, the crepe with paper and the bud rose. The belief of sellers: it was for making the merit to the death and the sellers had to buy the cheap and neat ones for sale. The belief of users: It was for sending the sense of grief, thought of goodness and spirit to the heaven. 2). Dok-Mai-Chan designed development is found that it was from synthesized materials, plant materials and animal materials. Experts’ opinions on the materials strongly agree (X = 4.54) Preparing concept sketches by using 5 synthetic materials forms, 10 plant materials forms and 6 animals forms ,totally 21 concept sketches forms Experts’ opinions on concept sketches form strongly agree (X = 4.51) 3) process method of Dok-Mai-Chan designed development: created 21 product forms and 2 packaged forms. Experts’ opinions strongly agree (X = 4.64).they strongly agree with boxes package (X = 4.67) bags package strongly agree (X = 4.62) 4). Satisfaction of Dok-Mai-Chan development: the satisfaction from the sellers. and the uses strongly agree (X4.61) were classified from the type of Dok-Mai-Chan found that: Dok-Mai-Chan from sesbania flower and marigold" strongly agree (X = 4.76) the lowest of Dok-Mai-Chan from agree (X = 4.42).

Advertising Zone    Close